صیانت یا حفاظت اطلاعات و حراست

صیانت یاحفاظت 

حراست

تعریف صیانت یا حفاظت اطلاعات

انواع حفاظت و صیانت وپاسداری ونگهداری ومصونیت

صیانت وحفاظت شخصی

حفاظت یا صیانت از زبان وگفتار

احدیث کنترل زبان وگفتار

حفاظت وصیانت ازاسناد ومدارک واهداف آن

حفاظت وصیانت فیزیکی

امکانات در اختیار انسان برای صیان تاز داشته ها

عوامل وخصوصیات صیانت کنندگان

شرح وظائف عوامل صیانت کننده

حفاظت وصیانت از دیگران

تدابیر واقدامات جانبی وموثر در امر حفاظت  وصیانت

     تدابیر واقدامات جانبی درخصوص مدیران و مسئولین

انواع طبقه بندی حفاظتی:

      ایست وبازرسی

     گزارش نویسی، آئین نگارش

پایان

 

بسم الله الرحمن الرحیم

تفاوت وتشابه صیانت(حفاظت) وحراست

 

صیانت یاحفاظت کردن: یعنی حفظ ونگهداری ، یعنی مصون نگه داشتن داشته های فطری ومعنوی وآموخته های ارزشی ودارای طبقه بندی  وحفاظت از امکانات وشخصیتهای کشوری ولشکری ومعنوی و مراکزی که دراین حیطه تعریف می شوند.

توجه:

1-شغل وجایگاه مستقلی برای حفاظت ازاطلاعات و داشته های شخصی وحقوقی وجود ندارد

2-هر فرد وهمه مراکزی که دارای اطلاعات اختصاصی باشند ، مجموعه ای برای حفاظت یا صیانت ازاطلاعات آن افراد وآن مراکزوجود دارد.

حراست: همان نیز نگهداری ومواظبت از داشته های مراکزی است که درسطح پائین تر اطلاعاتی نسبت به موارد ردیف فوق الذکر(حفاظت) قراردارند و عمده تفاوت آنها در سه موضوع : ضریب حفاظتی واثر گذاری امنیتی وهمچنین وسعت وحجم کار درون وبیرون سازمانی آنها وهمچنین نحوه وکمیت وکیفیت ارتباطات مردمی و ارباب رجوع به اینگونه مراکز میباشد.

موضوع ومصداق حفاظت وصیانت کردن در قرآن کریم ، آیه11 سوره رعدمیباشد که می فرماید: :لَهُ مُعَقِّباتٌ مِنْ بَیْنِ یَدَیْهِ وَ مِنْ خَلْفِهِ یَحْفَظُونَهُ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ لا یُغَیِّرُ ما بِقَوْمٍ حَتَّى یُغَیِّرُوا ما بِأَنْفُسِهِمْ وَ إِذا أَرادَ اللَّهُ بِقَوْمٍ سُوْءاً فَلا مَرَدَّ لَهُ وَ ما لَهُمْ مِنْ دُونِهِ مِنْ والٍ.

آدمى فرشتگانى در پى دارد که همواره از پیش روى و از پشت سرش او را احاطه کرده اند و به فرمان خدا او را از گزندهایى که برخاسته از فرمان خداست حفظ مى کنند. این موهبت همچنان ادامه دارد، چرا که خداوند نعمتى را که به مردمى داده است به بلا و محنت تبدیل نمى کند تا این که آنان خود، خویشتن را دگرگون سازند و به کفر و ناسپاسى روى بیاورند. و هنگامى که خدا محنت و بلایى را براى مردمى بخواهد بازگشتى براى آن نیست و جز خدا هیچ سرپرستى در برابر آن محنت و بلا نخواهند داشت

بااین شرایط وتعاریف صورت گرفته دو موضوع جداگانه پدید می آید یکی صیانت یاحفاظت کرد ودیگری آنچه بعنوان داشته و آموخته ها باید مورد حفاظت وحراست قرار گیرند:

صیانت وحفاظت یعنی: نگهداری وپاسداری کردن

اطلاعات: همان داشته ها وآموخته ها وآنچه کسب وتولید شده است :یعنی علومی که در اختیار ماست وداشتن ودانستن آن ازسوی دیگران(غیر یا غریبه) میتواند برای ما تهدید و برای دشمن فرصت وامتیازایجاد نماید

این علوم واین اطلاعات مبتنی بر: جهان بینی و ایدئولوژی وافکار وداشته های مادی ومعنوی (حقیقی وحقوقی) افراد وجوامع بشری از دیدگاههای مختلف مذهبی وسیاسی ارزش گذاری وطبقه بندی میگردد ومبنای  اموردفاعی خود وداشته های موجود  دربرابردشمنان میباشند

حفاظت یاصیانت کردن یعنی: حفظ ونگهداری ومصمون داشتن خود و زبان واسنادوامکانات ودوستان و سایر همکاران دربرابرتهدیدات داخلی وخارجی بصورت علنی وغیرعلنی ومحسوس ونامحسوس

توضیحات:

تهدیدات داخلی وخارجی : منظور از داخل وخارج (صرفا تهدیدات داخل وخارج یک کشور نمیباشد) می تواند ، به ترتیب به جامعه تربیتی ،ایدئولوژی وجهان بینی و ارزشهای اعتقادی وهویتی از شخصیت فردی و محیط کار وهمچنین از داخل وخارج از شهر و استان و کشور تقسیم ومتآثر باشد.

     حضور ونقش آفرینی ، علنی وغیرعلنی ومحسوس نامحسوس ، حفاظت  کنندگان برای شناسائی ومقابله با تهدیدات دشمن وجلوگیری از نفوذ آنها ازچهار مسیر ذیل ممکن میگردد:

الف- اشرافیت بر موضوع اصلاعاتی وحفاظتی وجمع آوری آشکار وپنهان

ب-دوستان وآشنایان وافراد مورد اطمینان فی مابین (منابع ومخبرین رسمی وغیررسمی )

ج-دیدگاهها ونظرات وگزارشات مردمی ودوستان وهمکاران

د-صندوقها وارتباطات مردمی از طریق خط اختصاصی پستی و تلفن ممکن میگردد.

باتعریف بعمل امده از حفاظت ،  صیانت وحراست پنج نوع حفاظت ویا صیانت کردن از آن استخراج میگردد:

انواع حفاظت ، صیانت وحراست وپاسداری:

1-حفاظت،صیانت شخصی

2-حفاظت، صیانت کلام وراز داری

3-حفاظت ، صیانت اسناد ومدارک

4-حفاظت، صیانت فیزیکی( اماکن- تاسیسات وامکانات، تجهیزات)

5-حفاظت، صیانت دوستان وهمکاران  وشخصیتها

تعریف:حفاظت یاضیانت شخصی : یعنی حفظ کردن جسم وبخصوص ماهیت معنوی خود در برابر تهدیدات دشمنان داخلی وخارجی وشیطان وهوای نفس

بهترین توصیه برای حفاظت شخصی ، توجه به هدف الهی از انگیزه خلقت بشر درآیه 56 سوره ذاریات است که می فرماید:  وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلاَّ لِیَعْبُدُونِ

وجن وانس رانیافریدیم مگر برای پرستش وعبادت خداوند

عبادت یعنی:

الف- انجام واجبات

ب- ترک محرمات

ج- انجام مستحبات

د- ترک مکروهات

حفاظت وصیانت شخصی پیش نیاز تمام حفاظتها و در اولویت اول  حفاظتی قرار دارد وصیانت شخصی در راستای رسیدن به معبودیت درامور مذهبی و همچنین موفقیت در همه امور اداری، شخصی ، سیاسی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی ومدنی مستلزم رهنمودهای کاری ذیل نیزمیباشد

صیانت از خود در برابر تهدیدات مادی وفرهنگی دشمنان ،حفاظت در برابر ناهنجاریها، منکرات فردی و اجتماعی ،بداخلاقیهای خانوادگی و اجتماعی ، عوامل گناه- کبر وغرور ومنیت ها و....موسیقی مبتذل،مواد مخدر حتی سیگار(که مقدمه وپیش زمینه همه اعتیادهاست)، قناعت در برابر فقر مالی، صبر واستقامت در برابر بیکاری، دوست ناباب واقوام نامناسب، اختلافات خانوادگی، ماهواره وانواع گیرنده ها و...

توجه به عناصر مهم درحفاظت شخصی ازنوع شغل و رده شغلی درجایگاه جزء تا رده های بالاتر ، عناوین شغلی درمشاغل دولتی اعم ازامنیتی، اطلاعاتی، حفاظتی، تولیدی، خدماتی، فنی ، قضائی ، اداری،کارگری وهزاران نوع شغل آزاد و کمیت وکیفیت محیط کاروحساسیتهای مربوطه

توجه به عوامل موثر در صیانت شخصی مانند تاهل وانتظار از ازواج و وضعیت عمومی همسر وفرزندان ، تحصیلات شخصی و خانواده ، دیدگاههای عمومی فر د در مورد جریانات سیاسی و اجتماعی واقتصادی و دیدگاههای مذهبی وبصیرتی نسبت به دستورات دینی، گرایش و برخورد با گروههای سیاسی وضد انقلاب وشناخت در مورد آنها، گرایش و برخورد با جریانات سیاسی وجناحی وشناخت در مورد آنها،

توجه به عوامل وجریانات مجاور در موضوع حفاظت شخصی، مانند خوردن وآشامیدن سوغاتی وهدایای غیر متعارف وهدفمند، مهمانی وخوردنی های تعارفی ونذری، میهمانی وپارتی فامیلی ودوستانه، هدیه وچشم روشنی از افراد درگیر کاری وارباب رجوع بصورت مستقیم وغیر مستقیم، مراجعات و دید وبازدیدهای مرتبط با کار، رودربایستی، دخانیات و استعمال دیگران وعادی شدن آن در برخوردها، وضعیت گذشته افراد خود ودیگران و نقش آن در کارجدید وتوجه به آن در امور کاری

ادامه حفاظت یا صیانت از زبان (کلام وراز داری)

اینجا یک سوءال مطرح میشود ، مگر زبان جزئی از شخصیت طبیعی هر انسان نیست ؟ چرا در این موضوع تفکیک شده است؟ این تفکیک وپرداختن ویژه به زبان وگفتار اهمیت وجایگاه وحساسیت حفاظت گفتار را ترسیم می نماید.
تعریف حفاظت یا صیانت از زبان و درعنوان ادبی وحفاظتی  تعریف حفاظت کلام ورازاداری: یعنی نگهداری ونگهبانی از راز وسردرونی وزندان نمودن زبان خویش ازگناه وتهدید امنیتی است.
ولذا حفاظت یا صیانت از زبان  از سه دیدگاه قابل طرح وبررسی میباشد:
الف- از نظر اعتقادی ومکتبی یا ارزشی
ب-ازنظرامنیتی وقانونی وشغلی
ج-ازنظر اجتماعی وشخصیتی
ازنظر اعتقادی ومکتبی وارزشی ، سخن پراکنی، دروغ، غیبت، تهمت، یاوه گوئی، لغو وبیهوده گوئی،زیاده گوئی ، توهین، تحقیر وامثالهم نهی وتحریم شده است.
ازنظر امنیتی وقانونی وشغلی، آنچه در بایگانی سیار (مغز واندیشه) انسان وجود دارد ودارای طبقه بندی حفاظتی از حداقل محرمانه به بالاست ممنوع است وافشای آن علاوه برضرر وخسارت فردی وشخصی موجبات تهدید برای امنیت کشور وتضعیف نیروهای خودی وبهره برداری وتقویت دشمنان داخلی وخارجی میگردد.
ازنظر اجتماعی وشخصیتی ، زبان وگفتار انسان نشانه ای از کمیت وکیفیت شخصیت حقیقی وحقوقی فرد میباشد وبقول شاعر. سعدی:
تا مرد سخن نگفته باشد، عیب و هنرش نهفته باشد    
 هر بیشه مپندار که خالیست ، شاید که پلنگ خفته باشد
وبقول شاعر....
خوشا صوم و خوشا صَمت و خوشا فکر
خوشا اندر سحرها خلوت ذکر
درارتباط با حفاظت وصیانت از زبان وکلام وراز داری احادیث زیادی از پیامبراعظم(ص) واولیاء الهی(ع) بیان شده است ونمونه هائی از آن بدین شرح اعلام میگردد
حضرت علیِ(ع): سر شما اسیر شماست وچون افشاء شود انسان اسیر او میگردد
امام محمدباقر(ع): هر حرفی که از دو نفر بگذرد افشاء میگردد، همه مطلع میشوند.
امام علی(ع)پیش از آنکه زبان تورا به زندان طولانی وهلاکت در افکند، اورا زندانی کن ، زیرا هیچ چیز به اندازه زبانی که از جاده صواب منحرف میشود و به جواب دادن می شتابد ، سزاوارزندان بلند مدت نیست- غررالحکم 5809
رسول اعظم(ص) خداوند زبان را عذابی دهد که هیچ یک از اعضای دیگر را چنان عذابی ندهد، پس زبان گوید ، ای پروردگار مرا عذابی دادی که هیچ چیز را چنان عذابی ندادی ؟ درپاسخ او گفته شود: سخنی از تو بیرون آمد وبه شرق وغرب زمین رسید وبه واسطه ی آن خونی به ناحق ریخته شد ومالی به غارت رفت وناموسی هتک شد – اصول کافی ج2 ص 115ح 16      
 بُعد مثبت و منفى زبان دراین است که گفته شد  نعمت زبان و بیان از ویژگى خاصى برخوردار است ، لکن از این نکته نیز نباید غفلت  کرد که زبان داراى دو بُعد مثبت و منفى است و نمى توان گفت : چون زبان نعمت  عظماى الهى است ، پس باید هر چه بیشتر آن را به کار انداخت و بدون حساب ، هر  سخنى را بر زبان جارى ساخت ؛ بلکه باید در موارد ضرورى و مفید از آن بهره بردارى  کرد .   حضرت على علیه السّلام فرمود : قَالَ  الصَّادِقُ علیه السلام قَالَ أَمِیرُ المُؤمِنِینَ عَلِیُّ  بنُ أَبِی طَالِبٍ علیه السلام لَیسَ عَلَى الجَوَارِحِ أَخَفُّ مَئُونَةً وَأَفضَلُ مَنزِلَةً وَأَعظَمُ قَدراً عِندَ  اللَّهِ مِنَ الکَلَامِ فِی رِضَاءِ اللَّهِ  وَلِوَجهِهِ وَنَشرِ آلَائِهِ وَنَعمَائِهِ فِی عِبَادِهِ أَلَا تَرَى أَنَّ اللَّهَ عَزَّ وَجَلَّ لَم یَجعَل فِیمَا  بَینَهُ وَبَینَ رُسُلِهِ مَعنًى یَکشِفُ  مَا أَسَرَّ إِلَیهِم مِن مَکنُونَاتِ عِلمِهِ وَمَخزُونَاتِ وَحیِهِ غَیرَ الکَلَامِ وَکَذَلِکَ بَینَ الرُّسُلِ وَالاُمَمِ  ثَبَتَ بِهَذَا أَنَّهُ أَفضَلُ الوَسَائِلِ  وَالکُلَفِ وَالعِبَادَةِ وَکَذَلِکَ لَا مَعصِیَةَ أَثقَلُ عَلَى العَبدِ وَأَسرَعُ عُقُوبَةً عِندَ اللَّهِ  وَأَشَدُّهَا مَلَامَةً وَأَعجَلُهَا سَآمَةً  عِندَ الخَلقِ مِنه .  
    امیر مؤمنین على بن ابى طالب صلوات الله علیهما  فرموده اند :  (در میان عبادات و طاعاتى که از اعضاء و جوارح انسان سر مى زند ، عبادتى کم زحمت تر و کم مؤنه تر و در عین حال گرانبهاتر نزد  خدا از سخن وجود ندارد ؛ البته در صورتى  که کلام براى رضاى خدا و به قصد بیان رحمت و گسترش نعمت هاى او باشد ، زیرا بر همه مشهود است که خداوند میان خود و پیامبرانش  جهت کشف اسرار و بیان حقایق و اظهار  علوم پنهانى خود چیزى را جز کلام واسطه قرار نداده و وحى و تفهیم مطالب به وسیله کلام صورت گرفته است ، چنانکه میان  پیامبران و مردم نیز وسیله اى جز سخن براى ابلاغ  رسالت وجود ندارد ؛ از اینجا روشن مى شود که سخن بهترین وسیله و ظریف ترین عبادت است و همچنین هیچ گناهى نزد خداوند سنگین  تر و به کیفر نزدیکتر و پیش مردم نکوهیده  تر و ناراحت کننده تر از سخن نیست .مستدرک  ج9 ص29   
اصولا یکى از نشانه هاى انسان عاقل آن است که بیجا سخن نمى گوید ، زیرا زبان ، بیان کننده میزان عقل آدمى است ، چنانکه امیر مؤمنان علیه السّلام فرمود : تَکَلَّمُوا تُعرَفُوا فَإِنَّ المَرءَ مَخبُوءٌ تَحتَ لِسَانِهِ شرح نهج البلاغة ج19 ص340     
 سخن بگویید تا شناخته شوید چرا که انسان  در زیر زبان خود پنهان است  و، انسان  عاقل و دور اندیش اول فکر مى کند آنگاه سخن مى گوید .   مُحَمَّدُ  بنُ الحُسَینِ الرَّضِیُّ فِی نَهجِ البَلَاغَةِ  عَن أَمِیرِ المُؤمِنِینَ علیه السلام أَنَّهُ قَالَ لِسَانُ العَاقِلِ وَرَاءَ قَلبِهِ وَقَلبُ الاَحمَقِ وَرَاءَ  لِسَانِهِ  
    امیر مؤمنان علیه السّلام فرمود : زبان عاقل در  پشت قلب او  جاى دارد و قلب احمق پشت زبان اوست .وسائل  الشیعة ج15 ص281   
    مرحوم سیّد رضى هنگامى که این جمله را در نهج البلاغه نقل مى کند ، مى گوید : این جمله از کلمات شگفت انگیز و پر ارزش مولا امیر المؤمنین علیه السّلام است و مقصود این است که انسان عاقل زبان خود را پیش از مشورت کردن و اندیشیدن به سخن نمى گشاید ، ولى احمق قبل از اینکه فکر و اندیشه کند سخن مى گوید ، گویى زبان عاقل دنباله رو قلب اوست ولى قلب احمق از زبانش تبعیت مى کند . همین مضمون در عبارت دیگرى از آن حضرت نقل شده است که فرمود :     
   قَلبُ الاَحمَقِ فِی فِیهِ وَلِسَانُ العَاقِلِ  فِی قَلبِه،    قلب  احمق در دهان او و زبان عاقل در قلب اوست .نهج البلاغة ص476        
    و در جاى دیگر آمده است :   ... إِنَّ لِسَانَ المُؤمِنِ مِن وَرَاءِ قَلبِهِ  وَإِنَّ قَلبَ  المُنَافِقِ مِن وَرَاءِ لِسَانِهِ لِأَنَّ المُؤمِنَ إِذَا أَرَادَ أَن یَتَکَلَّمَ بِکَلَامٍ تَدَبَّرَهُ فِی نَفسِهِ  فَإِن کَانَ خَیراً أَبدَاهُ وَإِن کَانَ  شَرّاً وَارَاهُ وَإِنَّ المُنَافِقَ یَتَکَلَّمُ بِمَا أَتَى عَلَى لِسَانِهِ لَا یَدرِی مَاذَا لَهُ وَمَاذَا  عَلَیهِ وَلَقَد قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى  الله علیه وآله وسلم لَایَستَقِیمُ إِیمَانُ عَبدٍ حَتَّى یَستَقِیمَ قَلبُهُ وَلَا یَستَقِیمُ قَلبُهُ حَتَّى یَستَقِیمَ  لِسَانُه ...   
    زبان مؤمن در پس قلب او و قلب (عقل) منافق پشت  زبان اوست  ؛ یعنى مؤمن هرگاه بخواهد سخنى بگوید نخست مى اندیشد ، اگر نیک بود مى گوید و اگر ناپسند بود از گفتن آن خوددارى مى کند ؛ اما  شخص دو رو و منافق ، آنچه بر زبانش جارى  مى شود مى گوید و نمى داند کدام سخن به سود او و کدام سخن به زیانش تمام مى شود  
      سپس فرمود : رسول خدا صلّى  اللّه علیه و آله و سلّم فرموده است : (ایمان  هیچ بنده اى درست نمى شود مگر اینکه قلبش درست شود و قلبش درست نمى شود تا آنکه زبان او راست و مستقیم شود ...شرح نهج البلاغة ج10 ص28   
    خلاصه آنکه انسان باید هنگام سخن گفتن تأمّل کند و بیهوده سخن نگوید که اگر در گفتار ، زمام اختیار را از کف داد ، عواقب سوء و زیانبارى به دنبال خواهد داشت .
انسان تا سخن نگفته سخن در اختیار اوست ، اما وقتى از دهان او خارج شد ، انسان در اختیار آن قرار مى گیرد .     
این حقیقت را حضرت  على علیه السّلام این گونه بیان مى فرماید :   الکَلَامُ  فِی وَثَاقِکَ مَا لَم تَتَکَلَّم بِهِ فَإِذَا تَکَلَّمتَ  بِهِ صِرتَ فِی وَثَاقِهِ فَاخزُن لِسَانَکَ کَمَا تَخزُنُ ذَهَبَکَ وَوَرِقَکَ فَرُبَّ کَلِمَةٍ سَلَبَت نِعمَةً  وَجَلَبَت نِقمَةً   
    سخن ما دام که آن را نگفته اى در اختیار تو است  اما همین که از دهانت خارج شد ، تو در اختیار آن هستى  ؛ بنابر این زبانت را همچون طلا و نقره  ات نگه دار ، زیرا بسیار شده که یک کلمه ، نعمت بزرگى را از انسان سلب کرده و یا بلا و دردسرى برایش فراهم ساخته است .نهج البلاغة ص543   
    بسیارند کسانى که از سخن گفتن ، نادم و پشیمان اند ؛ اما به خاطر سکوت هیچگاه اظهار ندامت نمى کنند .     
لقمان به فرزندش  فرمود :    یا بُنَىَّ قَد نَدَمتُ عَلَى الکَلامِ وَلَم أَندِمُ عَلَى السُّکوُتِ .  
    فرزند عزیزم چه بسا که من در اثر گفتار ، پشیمان  شده ام ؛ اما به خاطر سکوت ، افسوس نخورده ام .        
 رسول خدا صلّى اللّه  علیه و آله و سلّم فرمود :   عَلِیُّ  بنُ إِبرَاهِیمَ عَن مُحَمَّدِ بنِ عِیسَى عَن یُونُسَ  عَنِ الحَلَبِیِّ رَفَعَهُ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله علیه وآله وسلم نَجَاةُ المُؤمِنِ فِی حِفظِ لِسَانِهِ   
    نجات مؤمن در حفظ زبان اوست .الکافی ج2 ص114        
    در جاى دیگر فرمود : مَن صَمَتَ نَجَا  آن کس  که سکوت کند نجات مى یابد .وسائل  الشیعة ج12 ص251        
   امام صادق علیه السّلام فرمود :   عِدَّةٌ مِن أَصحَابِنَا عَن سَهلِ بنِ زِیَادٍ  عَن جَعفَرِ بنِ مُحَمَّدٍ الاَشعَرِیِّ عَنِ ابنِ  القَدَّاحِ عَن أَبِی عَبدِ اللَّهِ علیه  السلام قَالَ قَال َلُقمَانُ لِابنِهِ یَا بُنَیَّ إِن کُنتَ زَعَمتَ أَنَّ الکَلَامَ مِن فِضَّةٍ فَإِنَّ السُّکُوتَ مِن  ذَهَبٍ   
    لقمان به فرزندش گفت : فرزند عزیزم اگر گمان مى  کنى سخن گفتن  از نقره است به درستى که سکوت از طلا است .الکافی  ج2 ص114        
   رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله و  سلّم فرمود :    مَن  سَرَّهُ أَن یُسلِمَ فَلیُلزِمَ الصَّمتَ.  
    کسى که مى خواهد سالم بماند باید سکوت کند . مجموعة ورام  ج1 ص105   
شخصى خدمت رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله و سلّم رسید و گفت :     
   أَخبِرنِى عَنِ الاسلامِ بَأَمرٍ لا أَسئَلُ  عَنهُ أَحَداً  بَعدَکَ ، قالَ : قُل امَنتُ بِاللهِ ثُمَّ إستَقِم ؟ قُلتُ فَما أَتَّقِىُ ؟  فَأُوَمأَ بِیَدِهِ إِلَى لِسانِهِ.  
    درباره اسلام (و دستورهاى آن) مطالبى بفرمایید که  بدان عمل  کنم و نیازى نباشد که از دیگران در این باره بپرسم . پیامبر اکرم صلّى اللّه علیه و آله و سلّم فرمود : بگو به خدا ایمان  آوردم و در این راه استوار باش . دیگر بار  پرسیدم از چه چیز خود را حفظ کنم ؟ پیامبر صلّى اللّه علیه و آله و سلّم به زبان خود اشاره کرد ، یعنى از زبانت بترس و آن را  کنترل کن .مجموعة ورام ج1 ص104        
    شعار اهل تحقیق:   قَالَ الصَّادِقُ علیه السلام الصَّمتُ شِعَارُ المُحَقِّقِینَ بِحَقَائِقِ مَا سَبَقَ وَجَفَّ  القَلَمُ بِهِ وَهُوَ مِفتَاحُ کُلِّ  رَاحَةٍ مِنَ الدُّنیَا وَالآخِرَةِ وَفِیهِ رِضَاءُ الرَّبِّ وَتَخفِیفُ الحِسَابِ وَالصَّونُ مِنَ الخَطَایَا  وَالزَّلَلِ قَد جَعَلَهُ اللَّهُ سِتراً عَلَى  الجَاهِلِ وَزَیناً لِلعَالِمِ وَمَعَهُ عَزلُ الهَوَى وَرِیَاضَةُ النَّفسِ وَحَلَاوَةُ العِبَادَةِ وَزَوَالُ قَسوَةِ  القَلبِ وَالعَفَافُ وَالمُرُوَّةُ وَالظَّرفُ  فَأَغلِق بَابَ لِسَانِکَ عَمَّا لَکَ بُدٌّ مِنهُ لَا سِیَّمَا إِذَا لَم تَجِد أَهلًا لِلکَلَامِ وَالمُسَاعَدَةِ فِی  المُذَاکَرَةِ لِلَّهِ وَفِی اللَّهِ  وَإِنَّمَا سَبَبُ هَلَاکِ الخَلقِ وَنَجَاتِهِمُ الکَلَامُ وَالصَّمتُ فَطُوبَى لِمَن رُزِقَ مَعرِفَةَ عَیبِ الکَلَامِ  وَصَوَابِهِ وَعَلِمَ الصَّمتَ وَفَوَائِدَهُ  فَإِنَّ ذَلِکَ مِن أَخلَاقِ الاَنبِیَاءِ وَشِعَارِ الاَصفِیَاءِ وَمَن عَلِمَ قَدرَ الکَلَامِ أَحسَنَ صُحبَةَ  الصَّمتِ وَمَن أَشرَفَ عَلَى مَا فِی  لَطَائِفِ الصَّمتِ وَائتَمَنَهُ عَلَى خَزَائِنِهِ کَانَ کَلَامُهُ وَصَمتُهُ کُلُّهُ عِبَادَةً وَ لَا یَطَّلِعُ عَلَى  عِبَادِتِهِ إِلَّا المَلِکُ الجَبَّارُ  
    امام صادق علیه السّلام درباره فواید خاموشى  فرمود : صمت و خاموشى طریقه اهل تحقیق و شعار کسانى است  که با دیده بصیرت در حقایق ثابت و استوار  جهان مى نگرند ، کسانى که در حقایق ما سبق و زمانهاى گذشته غور و بررسى کرده و حقایقى را بیان مى کنند که قلمها ننوشته و در  کتابها نیامده است   
    آنگاه فواید  و آثار سکوت را بر شمرده و مى فرماید:  
      1 ـ سکوت کلید هر گونه راحتى و آسایش دنیا و آخرت است   
    2 ـ موجب رضا و خشنودى خدا است   
    3 ـ باعث سبک  شدن حساب انسان در روز قیامت است  
    4 ـ وسیله محفوظ ماندن از خطاها و لغزشها است  
    5 ـ براى جاهل پرده و ساتر ، و براى عالم زینت است  
    6 ـ وسیله اى است براى قطع شدن هوى و هوسهاى نفسانى  
    7 ـ وسیله ریاضت نفس است   
    8 ـ وسیله درک حلاوت و لذّت عبادت و مناجات با  پروردگار است  
    9 ـ قساوت  و سختى دل را از بین مى برد  
    10 ـ وسیله اى است براى کسب حیا و پرهیزکارى  
    11 ـ سبب زیاد شدن تدبّر و تعقّل و مروّت و مردانگى  است  
    12 ـ موجب فهم و کیاست و عقل انسان مىشود  
    سپس امام صادق علیه السّلام  فرمود : اکنون که به فایده هاى سکوت آگاه شدى ، پس دهان فرو بند و تا مجبور نشدى لب به سخن مگشاى ، به ویژه اگر کسى را پیدا  نکنى که براى خدا و در راه خدا  
با او  گفتگو کنى ، آنگاه  فرمود : وسیله هلاکت و نجات مردم سخن گفتن و سکوت است .      پس  خوشا به حال کسى که توفیق شناخت سخن خوب و بد را پیدا کند و به فواید و آثار پسندیده کم گویى و سکوت آگاه گردد ، زیرا  سکوت از اخلاق انبیاى الهى و شعار بندگان  برگزیده خداوند است و اگر کسى ارزش و قدر کلام را بداند بیجا سخن نمى گوید و سکوت را شعار خود قرار مى دهد و کسى که بر لطایف  سکوت آگاهى و اشراف داشته باشد و صمت و  خاموشى را امین خزاین و اسرار دل خویش قرار دهد چنین شخصى گفتار و خاموشى اش ‍ هر دو عبادت مى شود و کسى جز خدا به حقیقت این  عبادت آگاهى ندارد .مستدرک  الوسائل ج9 ص20   
    توضیح لازم و نکته قابل توجه : البته باید تذکر داد که هدف اصلى از احادیث سکوت این نیست که انسان باید همیشه و در همه حال لب فرو بسته و زبان به سخن نگشاید و حتى در مقام احقاق حق خود و دیگران سکوت اختیار کند و به دفاع از خود برنخیزد ، بلکه مقصود جلوگیرى از هرزه گویى و فضول کلام است ، زیرا اگر روایات سکوت را این گونه تفسیر کنیم که انسان باید در هر حال حتى در برابر ستم ستمکاران و افساد مفسدان مهر سکوت بر لب زده و فریاد برنیاورد چنین تفسیرى بى تردید مخالف ضرورت شرع انور است که امر به معروف و نهى از منکر را از اهمّ واجبات شمرده و سکوت در برابر ظلم را گناهى بزرگ مى داند . اگر در برابر مفاسد و مظالم بنا بر سکوت باشد کیان اسلام به خطر مى افتد . در این گونه موارد اسلام دستور مى دهد که مهر سکوت را بشکنید و داد بزنید و فریاد برآورید و مردم را نیز علیه فساد و ستم برانگیزانید ، چرا که :اگر بینى که نابینا و چاه است اگر خاموش بنشینى گناه است
  در حقیقت ، کسانى که در این گونه موارد سکوت مى کنند اصل مسلّم قرآنى را نادیده انگاشته اند و آن اصل امر به معروف و نهى از منکر است که از اهمّ فرایض به شمار مى رود و در قرآن مجید و روایات اهل بیت علیهم السّلام تأکید زیادى بر آن شده است و از کسانى که امر به معروف و نهى از منکر را ترک کنند نکوهش شده و آنها را مستوجب غضب و خشم خداوند دانسته اند .     
 پیامبر اکرم صلّى اللّه علیه و آله و سلّم  فرمود :   إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَجَلَّ لَیُبغِضُ المُؤمِنَ الضَّعِیفَ الَّذِی لَا دِینَ لَهُ فَقِیلَ وَمَا  المُؤمِنُ الضَّعِیفُ الَّذِی لَا دِینَ  لَهُ قَالَ الَّذِی لَا یَنهَى عَنِ المُنکَرِ    خداى عزّ و جلّ دشمن دارد بنده ضعیفى را که دین  ندارد . سؤال شد : مؤمن ضعیفى که دین ندارد کیست ؟ فرمود   : آن کس که نهى از منکر نمى کند .وسائل  الشیعة ج16 ص122   
   اگر قرار بود که انسان همیشه سکوت کند و از منکر و زشتى جلوگیرى نکند ، امام باقر علیه السّلام نمى فرمود :     
   مُحَمَّدُ بنُ یَحیَى عَن أَحمَدَ بنِ مُحَمَّدٍ  عَن عَلِیِّ بنِ النُّعمَانِ عَن عَبدِ اللَّهِ بنِ  مُسکَانَ عَن دَاوُدَ بنِ فَرقَدٍ عَن  أَبِی سَعِیدٍ الزُّهرِیِّ عَن أَبِی جَعفَرٍ وَأَبِی عَبدِ اللَّهِ علیه السلام قَال وَیلٌ لِقَومٍ لَا یَدِینُونَ  اللَّهَ بِالاَمرِ بِالمَعرُوفِ وَالنَّهیِ  عَنِ المُنکَرِ    بدا  به حال مردمى که امر به معروف و نهى از منکر را وظیفه  خود نمى دانند .الکافی  ج5 ص56   
    زیرا بى تردید اگر امر به معروف و نهى از منکر اجرا نشود هیچ یک از واجبات به پا داشته نخواهد شد .     
امام باقر علیه  السّلام فرمود :   إِنَّ  الاَمرَ بِالمَعرُوفِ وَالنَّهیَ عَنِ المُنکَرِ فَرِیضَةٌ  عَظِیمَةٌ بِهَا تُقَامُ الفَرَائِضُ     به  پا داشتن دیگر فرایض و واجبات بستگى به امر به معروف و نهى  از منکر دارد. وسائل الشیعة ج16 ص119   
    و امیر مؤمنان علیه السّلام درباره امر به معروف و مبارزه با منکرات مى فرماید :     
   وَأَفضَلُ مِن ذَلِکَ کَلِمَةُ عَدلٍ عِندَ  إِمَامٍ جَائِرٍ   
    از همه این ها مهمتر سخنى است که براى دفاع از  عدالت در برابر  پیشواى ستمگرى گفته مى شود .وسائل  الشیعة ج16 ص134   
    خلاصه ؛ اگر در روایات سخن از فضیلت سکوت و خاموشى به میان مى آید ، مقصود سخنانى است که بى جا و بى مورد از زبان انسان خارج شده و یا غیبت و تهمت و دروغ و افترا باشد .     در این موارد است که باید انسان خود را کنترل کند و لب فرو بندد :
    سکوت از سخن گفتن بى مورد سزاوارتر است .
    در برخى از روایات گفتارى که آفتى به دنبال نداشته باشد و به ایمان انسان زیان نرساند ، بر سکوت ترجیح داده شده است :     
      أَحمَدُ بنُ عَلِیِّ بنِ أَبِی  طَالِبٍ الطَّبرِسِیُّ فِی  الاِحتِجَاجِ عَن عَلِیِّ بنِ الحُسَینِ علیه السلام أَنَّهُ سُئِلَ عَنِ الکَلَامِ وَالسُّکُوتِ أَیُّهُمَا أَفضَلُ  فَقَالَ علیه السلام لِکُلِّ وَاحِدٍ مِنهُمَا  آفَاتٌ فَإِذَا سَلِمَا مِنَ الافَاتِ فَالکَلَامُ أَفضَلُ مِنَ السُّکُوتِ قِیلَ وَکَیفَ ذَاکَ یَا ابنَ رَسُولِ  اللَّهِ فَقَالَ لِأَنَّ اللَّهَ عَزَّ  وَجَلَّ مَا بَعَثَ الاَنبِیَاءَ وَالاَوصِیَاءَ بِالسُّکُوتِ إِنَّمَا بَعَثَهُم بِالکَلَامِ وَلَا استُحِقَّتِ  الجَنَّةُ بِالسُّکُوتِ وَلَا استُوجِبَت وَلَایَةُ  اللَّهِ بِالسُّکُوتِ وَلَا وُقِیَتِ النَّارُ بِالسُّکُوتِ وَ لَا تُجُنِّبَ سَخَطُ اللَّهِ بِالسُّکُوتِ إِنَّمَا  ذَلِکَ کُلُّهُ بِالکَلَامِ مَا کُنتُ  لِأَعدِلَ القَمَرَ بِالشَّمسِ إِنَّکَ لَتَصِفُ فَضلَ السُّکُوتِ بِالکَلَامِ وَلَستَ تَصِفُ فَضلَ الکَلَامِ  بِالسُّکُوتِ  
    از امام على بن حسین علیه السّلام درباره سخن  گفتن و خاموشى  پرسیدند :      کدامیک  از این دو برتر است ؟ فرمود : هر یک از این دو آفاتى  دارد که اگر از این آفات سالم بماند سخن گفتن از خاموشى بهتر است . عرض شد : چگونه یا ابن رسول اللّه ؟ فرمود : براى اینکه  خداوند عزّ و جلّ پیامبران و اوصیاى آنان  را با سکوت مبعوث نکرد ، آنها آمدند که با مردم سخن بگویند . و هیچ کس با سکوت و خاموشى ، سزاوار بهشت و مستوجب ولایة اللّه و  مصون از عذاب خدا نمى شود . تمام این  فواید و نتایج به وسیله سخن متحقّق مى شود ؛ سپس فرمود : من هیچگاه ماه را با خورشید در یک کفه برابر قرار نمى دهم (یعنى کلام  به مثابه خورشید و سکوت به منزله ماه  است) چون تو در مقام توصیف سکوت از کلام بهره مى گیرى ولى در توصیف کلام از سکوت نمى توان استفاده کرد .وسائل الشیعة ج12 ص188   
    یعنى چنانکه ماه به وسیله نور خورشید خود را نشان مى دهد سکوت هم به وسیله سخن فضیلتش آشکار مى شود و عکس آن ممکن نیست که خورشید را با ماه نشان دهند .     
 رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله و سلّم فرمود   :   قَالَ رَحِمَ اللَّهُ عَبداً قَالَ خَیراً  فَغَنِمَ أَو سَکَتَ  عَن سُوءٍ فَسَلِمَ.    خدا  بیامرزد بنده اى را که سخن خوبى بگوید و بهره ببرد ، یا سکوت کند تا سالم بماند .مستدرک  الوسائل ج9 ص16        
    در حدیثى از حضرت امام رضا علیه  السّلام آمده است :   مُحَمَّدُ  بنُ یَحیَى عَن أَحمَدَ بنِ مُحَمَّدِ بنِ عِیسَى  عَن أَحمَدَ بنِ مُحَمَّدِ بنِ أَبِی نَصرٍ قَالَ قَالَ أَبُو الحَسَنِ الرِّضَا علیه السلام مِن عَلَامَاتِ الفِقهِ  الحِلمُ وَالعِلمُ وَالصَّمتُ إِنَّ الصَّمتَ  بَابٌ مِن أَبوَابِ الحِکمَةِ إِنَّ الصَّمتَ یَکسِبُ المَحَبَّةَ إِنَّهُ دَلِیلٌ عَلَى کُلِّ خَیر  
    از نشانه هاى دانایى سه چیز است : بردبارى ، دانش  ، خاموشى . و به راستى صمت و سکوت درى از درهاى  حکمت است . صمت و سکوت محبّتها را جلب مى  کند و آن راهنماى تمام نیکیها است .الکافی  ج2 ص113   
    با توجه به آثارى که براى صمت و سکوت در این حدیث آمده است معلوم مى شود که مقصود از این سکوت چیست ، زیرا هر سکوتى نمى تواند داراى چنین ارزش هایى باشد .
از آنچه درمورد حفاظت وصیانت از زبان وکلام وراز داری  از نمونه های احادیث بیان گردید ،  نتیجه مى گیریم که نعمت بیان با تمام ارزش و اهمیتى که دارد داراى دو بعد مثبت و منفى است و در آغاز مرحله خودسازى بیشتر به بعد منفى توجه شده است تا بعد مثبت . آنگاه که انسان در این مرحله قدرى پیش رفت و بر زبان خویش تسلط پیدا کرد ، بحث سکوت مطرح نیست بلکه صمت مطرح مى شود ، چون سکوت مطلق را صمت نمى گویند ، صمت به سکوت معنادار و کنترل شده اطلاق مى شود ، یعنى سکوت بمورد . پس آنچه مطلوب است سکوت مطلق نیست بلکه سکوت بمورد است ، زیرا چنانکه گفتیم در بسیارى از اوقات گفتار و اظهار عقیده و امر و نهى لازم و واجب است و در چنین مواردى سکوت حرام است وعلماى اخلاق معتقدند کنترل زبان سخت دشوار است ، چون براى بعضى افراد امکان دارد دست خود را کنترل کنند و سیلى به صورت کسى نزنند ، پاى خویش را کنترل کنند و به جاى نامناسبى نروند و در مسیرى که خلاف است گام برندارند و. اما بسیارى از افراد قادر نیستند زبان خویش را کنترل کنند .     به همین جهت ، ائمّه معصومین علیهم السّلام درباره حفظ و نگهدارى زبان از گناه و معصیت به طور جدّى توصیه کرده اند ، زیرا بسیارى از گناهان و خطاهایى که از انسان سر مى زند به خاطر عدم کنترل زبان است .     
    پیامبر اکرم صلّى اللّه علیه و آله و  سلّم فرمود :   إِنَّ  أَکثَرَ خَطایا إبنِ آدَمَ فِی لِسانِهِ .  
    بیشتر اشتباهات انسان در زبان اوست .مجموعة ورام ج1 ص105        
    حضرت على علیه السّلام فرمود :      اللِّسَانُ سَبُعٌ إِن  خُلِّیَ عَنهُ  عَقَرَ  
    زبان درنده اى است که اگر رهایش ‍ کنى هار مى شود  و انسان را مى گزد .  
نهج البلاغة ص478   
    و در جاى دیگر آن بزرگوار از زبان به عنوان اسب سرکش و چموش تعبیر کرده و مى فرماید :   وَلیَخزُنِ الرَّجُلُ  لِسَانَهُ فَإِنَّ هَذَا اللِّسَانَ  جَمُوحٌ بِصَاحِبِهِ وَاللَّهِ مَا أَرَى عَبداً یَتَّقِی تَقوَى تَنفَعُهُ حَتَّى یَخزُنَ لِسَانَه ...  
    و مرد باید زبانش را حفظ کند زیرا این زبان سرکش  صاحبش را به  هلاکت مى اندازد . به خدا سوگند ، باور نمى کنم بنده اى که زبانش را حفظ نکند ، تقوایى  به دست آورد که به او سود بخشد یعنى هیچ کس ‍ بدون مهار کردن زبان نمى تواند در حدّ مطلوب تقوا داشته باشد.نهج البلاغة  ص253        
    و در مورد دیگر ، امیر مؤمنان علیه  السّلام سرانجام کنترل نکردن زبان را آتش دوزخ دانسته و مى فرماید :   ... وَمَن کَثُرَ کَلَامُهُ کَثُرَ خَطَؤُهُ وَمَن  کَثُرَ خَطَؤُهُ  قَلَّ حَیَاؤُهُ وَمَن قَلَّ حَیَاؤُهُ قَلَّ وَرَعُهُ وَ مَن قَلَّ وَرَعُهُ مَاتَ قَلبُهُ وَمَن مَاتَ قَلبُهُ  دَخَلَ النَّارَ ...  
    آن کس که زیاد سخن مى گوید زیاد اشتباه مى کند و  آن کس که  زیاد اشتباه کند حیایش کم مى شود و کسى که حیایش کم شد پارسایى اش نقصان مى گیرد و کسى که پارسایى اش نقصان گیرد قلبش مى میرد و  کسى که قلبش بمیرد داخل دوزخ مى شود ...نهج  البلاغة ص536   
  اما م سجاد(ع) می فرماید: إنَّ لِسانَ ابْنَ آدَمٍ یَشْرُفُ عَلی جَمیعِ جَوارِحِهِ کُلَّ صَباحٍ فَیَقُولُ: کَیْفَ أصْبَحْتُمْ؟   فَیَقُولُونَ: بِخَیْرٍ إنْ تَرَکْتَنا، إ نَّما نُثابُ وَ نُعاقَبُ بِکَ. هر روز صبحگاهان زبان انسان بر تمام اعضا و جوارحش وارد می‌شود و می‌گوید: چگونه اید؟ و در چه ‏وضعیّتی هستید؟ 
جواب دهند: اگر تو ما را رها کنی خوب و آسوده هستیم، چون که ما به وسیله تو مورد ثواب و عقاب قرار ‏می‌گیریم.
حفاظت وصیانت از اسناد ومدارک
تعریف:حفاظت وصیانت از اسناد ومدارک: جمع آوری و نگهداری هرگونه سند و مدرک ورعایت حیطه بندی حفاظتی (افقی وعمودی) آن وهماهنگ با درجه طبقه بندی صورت گرفته اسناد ومدارک وامحاء (قانونی)موارد راکد وباطله
توجه: هرگونه سند ویادداشت ومدرک سازمانی واداری در داخل یک مجموعه سیاسی، قضائی، امنیتی، نظامی واطلاعاتی دارای طبقه بندی حداقل محرمانه میباشد.
درجه طبقه بندی حفاظتی در سایر مراکز وادارات آموزشی،خدماتی،اداری وصنعتی نیز دارای همین طبقه بندی میباشد ولیکن از نظر ضریب حفاظتی وصیانت ازآن متفاوت میباشد واختلاف قابل توجهی هم با هم دارند.
اهداف حفاظت  وصیانت  از  اسناد ومدارک
1-جلوگیری از دسترسی افراد غیر مجازونامحرم به اسناد
2-بایگانی صحیح ونگهداری به منظورعدم تعرض دشمن به آن (اموراداری)
3- جلوگیری از افشاء محتوای اسناد ومدارک برای افراد غیر مسئول ونامربوط 
4-حفظ برتری حفاظتی وامنیتی نسبت به سرویسهای اطلاعاتی وجاسوسی دشمنان
تعریف:حفاظت فیزیکی(اماکن-تاسیسات وامکانات،تجهیزات):یعنی حفاظت از اماکن دارای طبقه بندی حفاظتی (محرمانه وبالاتر) با تمام امکانات وپرسنل درون ومتعلق به آن
حفاظت وصیانت فیزیکی
حفاظت فیزیکی (اماکن، تاسیسات، تجهیزات،امکانات)شامل 2 بخش مهم است:
1-   اماکن وتجهیزات وتاسیسات  وامکانات قابل حفاظت یا حفاظت شدنی
دراین بخش لازم است قبل از فعالیت واقدامات مهندسی وبنای ساختمان ونصب تجهیزات وتهیه وتدارک امگانات به موارد ذیل توجه گردد:
الف- طراحی وبرنامه ریزی واجرای امور حفاظتی در احداث ساختمان وتهیه ونصب امکانات وتاسیسات 
ب-تهیه وتدارک ونصب تجهیزات وتاسیسات مورد نیاز وفنی اولیه با نظر مسئولین حفاظتی
ج-نظارت وکنترل وایجاد تغییرات موردنیازدراصلاح تقویت امور حفاظتی
            توجه: این موارد از توان واختیار پرسنل حفاظت فیزیکی ونگهبان خارج است وساختار آن در پیش بینی اولیه وسازه فنی مراکز سیاسی، اقتصادی، نظامی،قضائی، امنیتی، تولیدی، خدماتی، اداری و... میباشد ودر هرمکانی با توجه به نوع گرایش سازمانی آن نیز متفاوت است وبه همین دلیل کسب نظر حفاظت اطلاعات در مورد احداث اینگونه مراکز ومنظور نمودن آن در پیش بینی اولیه احداث وسازه های فنی وتهیه وتجهیز امکانات ضروری خواهد بود 
2-   بخش دوم : عوامل وامکانات حفاظت و صیانت کننده ومرتبط با مجموعه حراست و حفاظت اطلاعات
الف- عوامل غیر انسانی
·        عوامل مهندسی. مثل شکل ساختمان واطاق نگهبانی ومراجعات واطلاعات مردمی ، نصب وچینش امکانات در کل مجموعه ونصب تاسیسات. اقداماتی مانند حفرکانال.دیوار کشی و...
·        *عوامل صنعتی مانند کمیت وکیفیت نرده گذاری. آتش نشانی(ثابت لوله کشی ومتحرک انواع کپسول ووزن  واندازه آن). خاک وشن ، نمک و...
·        *-نظامی. سیم خاردار. مین(جنگی. صوتی.گاز)اسلحه. سرنیزه. باطوم. افشانه. شوکر. دستبند. نارنجک اشک آور و... 
·        *-الکترونیکی والکتریکی. مانند دوربین مداربسته. دزدگیر. سیستم های صوتی معکوس. سیستم های تصویری. آژیر. نور. تلفن ثابت، تلفن همراه. بی سیم. اینترنت. شنود. گیت. برق اضطراری  و...
·        *-حیوانات اهلی وآموزشی- سگ. موش. گربه. پرنده شکاری. 
درخصوص موارد یاد شده برای هر عامل باید در دوره تخصصی مربوطه شرکت نمود وانواع مربوطه ، کمیت وکیفیت بکارگیری وبخصوص راه های نفوذ دشمنان از طریق همین امکانات وراه های مقابله را آموخت ودر شگردهای خاص سیاسی، اطلاعاتی، اجتماعی، امنیتی، نظامی وفنی در راستای امور حفاظتی وصیانت از اماکن وتاسیسات وتجهیزات وامکانات دقت واقدام نمود.
درهمین رابطه باید توجه داشت  توسعه وپیشرفت تکنولوژی ودسترسی به برخی از امکانات خود بخود نوعی تهدد امنیتی را می تواند بدنبال داشته باشد.
بی سیم ، تلفن ثابت، تلفن همراه و بخصوص اینترنت وسایر امکانات ذخیر ساز از ابزار وامکاناتی هستند که دو سویه عمل می کنند ونوعی ابزار وامکانات جاسوسی وتهدید امنیتی وحفاظتی را در بر دارند و با ورود در آن ویا دادن هرگونه اطلاعات و داشته های کاری وفرهنگی ومعنوی می تواند در صیانت از آن اطلاعات وداشته خطر وتهدیدی را متوجه خود نمود.
ب- عوامل انسانی
عوامل انسانی شامل سه گروه ازمردم وحفاظت کنندگان میباشد:
1-عموم مردم از طریق تلفنهای ویژه وسراسری، مکاتبات باصندوق پستی، مراجعات حضوری، گزارشات عمومی با احساس مسئولیت
2-تمام همکاران دریک مجموعه حفاظت شدنی وبخصوص شبکه سازمانی نشان شده وقرار گرفته در سازمان با اهداف صیانت وحفاظت از داشته ها ودر مقابل تهدیدات ، همکارانی بنام مخبر ، منبع ، عیون وسازماندهی آنان در شبکه خاص خودشان
3-مجموعه سازمانی و پرسنل اختصاصی منظور شده برای صیانت و حفاظت  از اطلاعات وبخصوص مجموعه حفاظت فیزیکی ونگهبانان
در اینجابه نقطه اوج حفاظت  یا صیانت کنندگان خواهیم رسید وکمیت وکیفیت  وبخصوص هویت شخصی واجتماعی این دسته از افراد ملاک اصلی موفقیت ویا عدم موفقیت در این امر حساس خواهد بود وبخشی از حفاظت وصیانت شخصی در همین بخش خلاصه میگردد:
مشخصات ، ویژگیها، خصوصیات  صیانت کنندگان  درامور حفاظت فیزیکی
1-وفای به عهد و تعهد درامور ،شغلی ،مالی ،وضعیت استخدامی طبق چارت وقرار داد سازمانی(ساعت و روزمزد، پیمانی،قرار دادی،خرید خدمت،رسمی) ،دینی، مذهبی، اخلاقی 
یعنی توجه به حفاظت شخصی ورعایت تقوا.که سرمنشآ همه امور حفاظتها است
2-نداشتن هرگونه اعتیاد- حتی سیگار 
3-نداشتن هرگونه وابستگی عاطفی(شدید) خانوادگی وفامیلی وطبیعی آن عبادت است
4-نداشتن هرگونه وابستگی حزبی وگروهی 
5-نداشتن سابقه سوء قابل طرح وسرزنش 
6-دارا بودن سلامت جسمی،روحی،روانی 
7-داشتن جثه مناسب،با قدرت واقتدار،باقابلیتهای رزمی ودفاعی 
8-هوشیاری کامل
9-خود باوری واعتماد به نفس 
10-داشتن شناخت کامل از مجموعه مورد نگهبانی
11-داشتن شناخت نسبی از همکاران وپرسنل 
12-توانائی وتسلط بر نیازها وآموزش نظامی- بازرسی خودرو-بازرسی بدنی 
13-توانائی وجسارت در خنثی نمودن توطئه های دشمن 
14-عدم تاثیر پذیری از دیگران
15-تطمیع نشدن در برابر سفارش وقول وهدیه دیگران 
16-گول وفریب نخوردن 
17-قدرت تشخیص در موارد ضروری 
18-داشتن لباس، فرم اختصاصی وتمیزی ومرتب بودن لباس 
19-رعایت بهداشت وآرایش ظاهری ومذهبی واستتار کاری 
20-پرهیز از شوخی فردی وکاری 
21-آشنا بودن به فنون برقی،تلفن،فاکس،لوازم صوتی، تصویری، واطلاعات عمومی 
22-اطلاع ازقانون ومقررات ومدیریت های حفاظتی
23-آشنائی اولیه به اصول وآئین نگارش، صحیح، سالم، دقیق با توجه به انتقال سریع 
24-تاثیر ندادن اختلافات شغلی وخانوادگی درکار
25-اطلاع از تخلیه تلفنی- ضد جاسوسی 
26-عدم توجه به جایگاه افراد در رعایت اصول حفاظتی 
27-کنترل اطاق کار با تمام امکانات موجود وتطبیق به نیازها وگزارشات 
28-تهیه گزارش از همه حوادث واتفاقات وبخصوص موارد مشکوک 
29-رعایت اصول حفاظتی کلام،اسناد،پرسنلی 
30-داشتن قدرت تجزیه وتحلیل کاری، اجتماعی،سیاسی،فرهنگی 
این افراد وقتی با این خصوصیات در محل کارنگهبانی برای صیانت از امور حفاظتی قرار میگیرند باید به موارد ذیل توجه واشرافیت داشته باشند واینگونه موارد را بطور تخصصی ومرتب کنترل ونظارت داشته باشند.
وظائف سازمانی وتشکیلاتی مامورین وپرسنل حفاظتی: یعنی اصول پاسداری
1-اطلاع دقیق فنی وکامل از کل سیستم مورد نظر در امور حفاظت شدنی 
2-کنترل مرتب ومنظم ومعاینه فنی ثابت وغیر ثابت موارد حفاظت شدنی براساس چک لیست همه جانبه وفراگیر ودستورالعملهای حفاظتی وبخصوص موضوع سلاح ومهمات وموادناریه وانفجاری 
3-جمع آوری وثبت اطلاعات وثبت وانتقال به مسئولین
4-تغییر سریع، به موقع و مورد نیاز در امکانات(فرسوده) وتلاش در جهت ارتقاء امکانات 
5-تهیه ونصب علائم حیاتی وامنیتی وحفاظتی 
6-رنگ آمیزی مناسب حفاظتی 
7-تعویض وتغییر سیستم ثابت حفاظتی وروش کاری
8-رعایت امور فنی وتخصصی 
9-کنترل امکانات ومسیرهای سیم کشی برق،تلفن،آب،فاضلاب و... 
10-کنترل وچکاب تلفن،رایانه، 
15- گزارش نویسی وتوجه به موارد تکراری ومشابه ومشکوک 
11-آشنائی به تخلفات مجموعه ودر دستورکار قرار دادن آن درامور حفاظتی 
12-کنترل به تمام دربها ، ورودیها وخروجیها ونقاط آسیب پذیر 
13-کنترل وتوجه به ورود و خروج افرادبه مجموعه وکنترل با برگه ملاقات وکارت شناسائی با رعایت اخلاق وظاهر اسلامی 
14- توجه وکنترل بر ورود وخروج کالا با برگ خروج وبازدید
حفاظت وصیانت ازدیگران وشخصیتها:
تعریف:حفاظت وصیانت ازهمکاران رسمی وغیر رسمی و همچنین شخصیتها:یعنی تدابیرحفاظتی واقدامات جانبی به منظور حفاظت ازجان و مال وارزشهای اعتقادی وکاری همکاران وافراد موثر در مجموعه وسازمان مربوطه وپیشگیری ازنفوذ واثرگذاری دشمن ومتآثرشدن همکاران نسبت به توطئه های دشمنان است.
تعریف:حفاظت یا صیامت پرسنلی وشخصیتها ، یا ، محور اصلی مجموعه سازمانی بنام حراست و حفاظت اطلاعات در تمام مراکز موجود اداری وسازمانی در یک کشور
الف-صیانت وحفاظت ازهمکاران از هرگونه تهدید جانی، مالی وسازمانی 
ب-تدابیر حفاظتی به منظور قرار نگرفتن همکاران (اصلی ومرتبط با مجموعه)درچرخه اطلاعاتی دشمن
توجه: این موضوع حفاظتی یعنی حفاظت وصیانت پرسنلی توسط نیروها وعوامل حفاظتی با رعایت کلیه امورمربوطه و رعایت قوانین وشرع مقدس اسلام در راستای حفاظت شخصی، کلام وراز داری، اسناد ومدارک، فیزیکی(اماکن،تاسیسات وتجهیزات،سلاح ومهمات و...) وحفاظت از شخصیتها به منظور سلامت سایر همکاران وسلامت سازمان ومجموعه کاری از تهدیدات داخلی وخارجی بصورت محسوس ونامحسوس وعلنی وغیر علنی با اشرافیت بر موضوعات وماموریت کاری ودر نظر گرفتن شرایط وویژگیهای همه پرسنل وافراد مرتبط با سازمان وبخصوص با رصد نمودن اهداف دشمن  انجام میگیرد:

درتمام دنیا ودر تمام سیستم های حفاظتی خود برای صیانت از پرسنل واطلاعات وداشته های امنیتی، سیاسی، قضائی، نظامی، انتظامی، اداری، خدماتی، تولیدی، صنعتی واجتماعی آن کشور مبتنی بر ایدئولوژی، جهان بینی واستراتژیک امنیتی خود به منظور جلوگیری از تهدیدات ونفوذ دشمنان وهمچنین حفاظت وصیانت مطمئن از روشهای متفاوتی استفاده واعمال می نمایند ودر مجموع می شود به روشهای مرسوم ذیل اشاره نمود:

1- تدابیر واقدامات جانبی وموثر در امر حفاظت  وصیانت از پرسنل وکارکنان توسط

الف-تدوین دستورالعملهای اجرائی

ب-ایفای نقش موثر در عزل و نصب های موثر

ج-شنود(استراق سمع ارتباطی باسیم وبی سیم ومیکروفن گذاری)

د- تعقیب ومراقبت ومشاهده وتوصیف

ه- جمع آوری آشکار وپنهان(بهره برداری از همه امکانات موجود وتامین نیازمندیهای آشکار وپنهان ، تشکیل صندوق پستی وستاد خبری، نشان وبگارگیری وتجهیزمخبر،منبع،شبکه)

و-مصاحبه وزیر پاکشی

ز- برگزار دوره های آموزشی وپیشگیری

ح-ارتباط با خانواده وبستگان ودوستان همکاران وآموزش وبهره وری

2-درخصوص پرسنل همکار ودر یک مجموعه

الف- اقدامات وبرخوردهای رفتاری، اعلام انزجار وعدم رضایت

ب-تذکر واخطار

ج-برخورد سازمانی وبازدارنده

د- اقدامات انضباطی و قضائی و در مکتب اسلام ، دریک جمله،امر به معروف ونهی ازمنکر ، بارعایت مراحل شرعی وقانونی آن

ه- نظارت وسرکشی مستمر

3-درخصوص مدیران و مسئولین وشخصیتهای سازمانی(حاملان سیار اطلاعات طبقه بندی شده)

الف- شناسائی افراد مدیرمسئول وموثر

ب- قرار دادن آن افراد (اطلاعات وجایگاه آنان)در سیکل طبقه بندی حفاظتی

ج-تامین امکانات و نیروی مناسب حفاظتی برای حفاظت پرسنلی

د- اقدامات حفاظت اجتماعی

ه- تامین وتحویل سلاح ومهمات (مستقیم ویا غیر مستقیم)

یکی از وظائف پرسنل توجه به طبقه بندی حفاظتی برای شغل افراد واماکن  وبخصوص اسناد مدارک میباشد ، که باتوجه به جایگاه ونقش افراد واماکن واسناد ومدارک ، درکمیسیون تشخیص طبقه بندی حفاظتی ، موارد ذکر شده در یکی از این طبقه بندی ها قرار خواهند گرفت

انواع طبقه بندی حفاظتی:

الف- عادی- دسترسی واطلاع دشمن از آن موجب بروز خسارت ونگرانی نمیگردد، اینگونه طبقه بندی در هیچکدام از رده های نظامی، انتظامی، امیتی، قضائی، سیاسی وجود ندارد.

ب-محرمانه-دسترسی واطلاع دشمن از آن موجب تهدید امنیت یک شهر واداره ویک سازمان ویک فرد میگردد.

ج- خیلی محرمانه- دسترسی واطلاع دشمن از آن موجب تهدید امنیت یک استان ووزارتخانه مرتبط با موضوع وجمعی از افراد میشود.

د- سری- دسترسی واطلاع دشمن از آن موجب تهدید امنیت وبه خطر افتادن امنیت کشور وبرخی از مسئولین عالی رتبه میگردد

ه-بکلی سری- دسترسی واطلاع دشمن از آن موجب  نابودی وشکست حکومت و امنیت یک کشور میگردد وتغییردرحکومت  وبه خطر افتادن مسئولین ارشد مملکتی را بدنبال دارد .

توضیح بیشتر در مورد 2 شرح وظیفه پرسنل حفاظتی در سیانت از مجموعه محل ماموریت خود از جمله 30 موردی که قبلا اعلام شده بود:

*****ایست وبازرسی خودور

یکی از اقدامات حفاظتی در وظائف مامورین حفاظتی درصیانت از اماکن وجلوگیری از نفوذ دشمن وسرقت اطلاعات ایست وبازرسی میباشد.

ایست وبازرسی باتوجه به زمان برگزاری آن به چهار شکل متفاوت است:

1-مرتب وجزء وظائف سازمانی وشغلی در همه ترددهای تعریف شده

2-نامرتب ومتناسب با نیازهای حفاظتی وطبق دستور مقطعی از طرف مسئولین مربوطه

3-ناگهانی  در برخی از موارد ومقاطع خاص وویژه

4-نامحسوس وغیر علنی وتحت پوشش خاص

انواع بازرسی- بازرسی خودرو وافراد(بدنی)

برای هرگونه بازرسی مقدمات ذیل باید مورد نظر بازرسین قرار گرفته باشد

1- شناخت کلی از جامعه هدف در بازرسی

الف- محیط کار                    

ب- عموم پرسنل

ج- نوع تخلفات وناهنجاریها

د- اهداف خاص از انجام ماموریت

2-تبیین اهداف ازبازرسی- هدف از بازرسی چیست؟

الف- یافتن امکانات فنی مربوط به سازمان وتشیکلات محل اشتغال

ب- یافتن مدرک وسند طبقه بندی شده وغیر مرتبط با افراد مورد بازرسی

ج-یافتن سلاح ومهمات وهرگونه ابزار تهید کننده از انواع سلاح گرم وسرد

د-کشف علائم، مهرسازمانی، فرم، قرار داد وابزارهای کاری وخدماتی

ه-امکانات دوجانبه وقابل بهره برداری در جاسوسی وحامل اطلاعات طبقه بندی شده

ز- مورد خاص مقطعی ونشان شده امنیتی،اجتماعی و.....

3- رعایت دستورالعملها وقوانین اجرائی وحفاظتی

شرایط ونحوه بازرسی خود رو

1-انجام هرگونه ایست وبازرسی توسط یک نفر ممنوع است.

توجه :در شرایط خاص یک نفر ممکن میگردد، که توصیه نمیشود وخطر آن دوجانبه است

2-انجام ایست وبازرسی توسط حداقل 2 نفر وبیشتر

الف- یک نفر بازرس

ب-یک نفر محافظ وناظر بر بازرسی

3-ایجادمکان وجایگاه اختصاصی برای توقف وبازرسی

4-توقف وهدایت خودرو به محل مورد نظربا امکانات ترافیکی وبازدارنده

5-برخورد ورفتار مناسب، خاموش شدن خود رو، پیاد نمودن وهدایت راننده وسرنشینان به محل مناسب وپیش بینی شده، درخواست باز کردن صندوق عقب توسط راننده ، بازدید میدانی وتخصصی وبهره برداری

6-خاتمه بازرسی

الف- تشکر از همکاری راننده وسرنشینان وهمراهی در خروج از جایگاه

ب-کنترل وصورتجلسه موضوع وهدایت به مقر اصلی و نیروی انتظامی ومراکز تصمیم گیری

ادامه شرایط ونحوه بازرسی افراد (بدنی)

4-با یک دست برکمر سوژه ونگاه کردن به حساسیتهای صورت وچشمان وی از بالا تا کمر وی بازرسی شود.

5-با اطمینان از بالاتنه ودرنظر گرفتن عکس العمل وی با دودست از کف زمین تا نیمه تن وی بررسی شود.

6-خاتمه بازرسی

الف- تشکر از همکاری وهمراهی سوژه وخروج وی ازجایگاه به سمت خودرو ویا مسیر قبلی خود

ب-کنترل وصورتجلسه وهدایت به مقر اصلی و نیروی انتظامی ومراکز تصمیم گیری

**** گزارش نویسی، آئین نگارش

 مقدمه: اهمیت وزمان شروع نگارش که از آغاز آفرینش بشربوده است

اهمیت گزارش ونوشتن دراسلام باتوجه آیات 1و2 سوره قلم وآیه 282 سوره بقره (بزرگترین آیه  قرآن کریم در امور اقتصادی ونوشتن وکمیت وکیفیت نگارش وخصوصیات نگارنده)وآیه 6 سوره حجرات (ارزیابی خبر)

وآیه 18 سوره  ق ثبت دوملک رقیب وعتید.

 پیامبرگرامی اسلام(ص) فرموردن: دانش را در بند کشید با نوشتن

حضرت علی (ع) درخطبه معروف حضرت به مالک اشتر: نویسندگان را بهتر بنگر، بهترین رابه کارهایت بگمار، نامه هائی که در آنها رازها وتدابیر طرح میشود، نویسندگان مخصوص قرار بده. کسی که در همه خوبیها پسندیده واز نویسندگان دیگر جامع تر باشد،کسی که مقام وبزرگواری اورا سرکش نسازد،کسی که بر مخالفت باتو در حضور مردم وبزرگان بی باک باشد،کسی راکه غفلت در امرش سبب نشود که کوتاهی کند

در ایران از سال 1334 با حضور انگلستان درشرکت نفت ایران ، گزارش نویسی بصورت رسمی ومکتوب شروع گردید.

تعریف گزارش:

نگارش اطلاعات وبیان حقایق با ذکر علل ومعلول ومسائل جانبی موضوع با رویداد های خبری ونتیجه حاصله وارائه راه حل منطقی باختصار ورسا برای مخاطب نیازمند وتصمیم گیرنده در سلسله مراتب سازمانی وقضائی، گزارش نویسی است.

گزارش ونگارش از نوع جایگاه نویسنده:

الف- حقیقی

ب- حقوقی

گزارش از نوع انتقال

الف- کتبی

ب- شفاهی

تفاوت خبر وگزارش

1- زمان وفوریت انتقال

الف- خبر کمتر از ساعت

ب- گزارش بین یک تا 24 ساعت

2-حجم مطلب

الف- خبر کمتر از یک صفحه

ب- گزارش بین یک تا.... صفحه

3-ارزیابی

الف- خبر صحت وسقم دقیق ومشخصی ندارد

ب-گزارش مشخص ومعلوم وثبت شده است.

4-طبقه بندی حفاظتی

الف- خبر مشخص نیست

ب- گزارش دقیقا مشخص وثبت است

یک گزارش شامل سه بخش است

1- سرلوحه

الف- آرم  سازمان

ب- آرم حکومتی

ج-مستند سازی(شماره- تاریخ-پیوست-طبقه بندی)

2-متن

الف- گیرنده

ب-فرستنده

ج-موضوع

د-متن

ه-بند(پارگراف)

ز-امضاء ازبالاترین مسئول حقوقی سازمان فرستنده

3-زیر لوحه

الف-ارزیابی

ب-نظریه وپیشنهاد

ج-آدرس

د-طبقه بندی ارزیابی ونظریه

موضوع گزارش:

 مهمترین بند هرگزارش وخبر ، موضوع آن گزارش وخبر میباشد.

خصوصیات موضوع گزارش

1-بیش از یک کلمه است.

2-چند کلمه ویک جمله ناقص است

3-گلی گوئی وارجاع دهنده و حواله ای به مطلب دیگر نمیباشد.

4-خلاصه متن است ، که خواننده گزارش با دیدن موضوع تمام متن در ذهن او نقش می بندد

گزارش کامل وجامع

خصوصیات گزارش کامل وجامع

1-گزارشی است که مطالعه کننده آن همه موضوع را درک می کند ونیازی به پیگیری تکمیل گزارش ندارد واحساس حضور در محل اتفاق گزارش را دارد

2-گزارش کامل پاسخگو به شش سوال است

-کی- زمان- ساعت صفرتا24- روز- ماه –سال

-که- چه کسی وکسانی،

-کجا- مکان

-چه- موضوع

- چرا- کمیت وکیفیت ودلائل

-چگونه-شرح ماوقعه ورعایت سلسله مراتب موضوع

                                                                    پایان